Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, dünyada 100 milyon oyuncuya ulaşan, ‘tekli oynanması durumunda sosyal izolasyona’, ‘çoklu oynandığında ise çocukları sosyal risklere açık hale getiren’ Minecraft oyununu sakıncalı buldu ve yasaklanmasını istedi.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 2009’dan bu yana dünya çapında 100 milyon oyuncuya ulaşan ve Türkiye’de hızla yayılan Minecraft oyununa ilişkin incelemesini tamamladı. Bakanlık, oyunun yasaklanması için hukuki sürecin başlatılmasına karar verdi.
Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı Minecraft raporu, ‘hukuki süreci başlatın’ talimatıyla Hukuk Müşavirliği’ne gönderildi. Raporda, ‘çocukların yaratıcılığını artırmaya teşvik edici gibi görünse de oyunu inşa ederken şiddete yönlendirmesi nedeniyle çocukların psikososyal gelişimleri üzerinde olumsuz etkileri olduğu, kredi kartıyla oyunun satın alınabilmesi nedeniyle izinsiz kart kullanımına neden olabileceği, bu durumda çocukların izinsiz eşya alma davranışını genelleştirebileceği’ tespiti yapıldı.
İŞTE ÇARPICI TESPİTLER
‘Minecraft’ raporunda şu tespitlere yer verildi:
-Oyunun içeriğinde ev, tarla, köprü gibi yapılar oluşturulabildiği için yaratıcılığı geliştirdiği düşünülse de bu yapıların yıkılmaması için diğer mobların (yaratıkların) öldürülmesine gerek duyulmaktadır. Kısacası şiddete dayalı bir oyundur.
-Oynayan çocukların yaş ve gelişim özellikleri dikkate alındığında, soyut düşünceye sahip olmayan çocukların oyunda yer alan dünyayla gerçek dünyayı ayırt edemedikleri görülmektedir.
-Oyun yüzünden çocukların, hayvanlara eziyet edebilecekleri, hayvanların hiç acı çekmediğini düşündükleri, şiddet içeren hareketlerde bulundukları, zarar verilen mobların acı çekmeden ölmeleri nedeniyle çocukların, davranışlarının sonuçlarını düşünmeden hareket ettikleri tespit edilmiştir.
-Çocukların diğer oyuncularla bu oyunu oynayabilmeleri, gerçek dünyada arkadaş edinebilmek için gerekli çabayı göstermemelerine ve sosyal izolasyon nedeniyle daha çok yalnızlaşmalarına neden oluyor.
-Birden çok oyuncu tarafından oynanabilmesi, çocuğun tanımadığı kişilerle iletişim kurmasına ve sosyal risklere, istismar edilmesine yol açabilir.
MAHKEMEDEN ‘YASAK’ KARARI GEREKİYOR
Bakanlığın oyuna erişimi engellemesi için mahkeme kararı alması gerekiyor. Mahkemenin, Aile Bakanlığı’nın yasaklama gerekçelerini değerlendirip buna göre bir karar vermesi bekleniyor. Mahkemenin oyunu yasaklaması halinde, karar önce Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne (ESB) gidecek. ESB de internet servis sağlayıcılara bu kararı iletecek.
9 YAŞINDAKİ ÇOCUK ANLATTI
Oyunun müdavimi olan 9 yaşındaki bir çocuğun da görüşü alındı. İsmi belirtilmeyen 9 yaşındaki çocuğun oyun hakkındaki görüşleri şöyle: “Karakterin adı Steve. O da benim. Çiftlik, ev, tarla kuruyorum. Enderman diye kötü bir adam var. Gözüne baktığın anda seni öldürüyor. Bu yüzden benim önce onu okla, ateşle ya da kılıçla öldürmem gerekiyor. Bazen et yiyebilmek için koyun öldürüyorum.”
YASAKLAYAN ÜLKE YOK
Oyunla ilgili hukuki sürecin başlatılmasını değerlendiren Ankara İnternet Kafeciler Odası Başkanı Önder Kaplan, “Dünyada oyunun yasaklandığı bir ülke yok” dedi. Oyunun yaş aralığının 6-12 olduğunu kaydeden Kaplan, “Bütün dünyanın ‘evet’ dediğine biz ‘hayır’ diyorsak bizde bir yanlış var” dedi.
MINECRAFT NEDİR?
Bilgisayar oyunu Minecraft’ın kitabı, Türkiye’de en çok satan çocuk kitapları arasında. 80 bin basıldı ve 7 ayda tükendi. Kitapta oyunu oynayanlar tecrübelerini anlatıyor. Çocuklar tarafından bu kadar sevilmesinin sebeplerinden birinin basitlik olduğu belirtiliyor. Oyun, “Minecraft, üst üste eklenerek büyük bir dünya yaratılabilen legoların bilgisayar oyunu versiyonu sanki” diye tanımlanıyor. Oyunun tasarımcısı İsveçli Markus Persson. Oyun, 2009’da 1 haftalık çalışmayla geliştirildi. İnsanlara hayallerindeki dünyayı yaratma fırsatı sunuyor. Oyunda küplerle tasarımlar yapılıyor. Mobil ve bilgisayar platformlarının en başarılı oyunu Mojang’ı Microsoft’a satan Minecraft’ın yapımcısı Markus Persson, ABD California’da 70 milyon dolarlık bir malikâne satın aldı.