Mısır’da askeri darbe sonrası iş başında olan yönetimi, ABD’den kısmen kesilen askeri yardımlara karşı Rusya’dan gelişmiş silah sistemleri alımı için kolları sıvadı.
RİA Novosti haber ajansının Arap basınından aktardığına göre, Rusya en gelişmiş silahları Mısır’a herhangi bir sınırlama olmaksızın satışı konusunda tarihi bir anlaşma önerdi. 4 milyar dolar değerindeki silah satış anlaşmasının finansmanını ise ismi açıklanmayan bir körfez ülkesi sağlayacak.
Arap basınında yer alan iddiaların Rusya’dan kalabalık bir heyetin Kahire’ye 12-15 Kasım tarihlerinde yapacağı ziyaret öncesi gündeme gelmesi dikkat çekiyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun başkanlık yapacağı heyette askeri delegasyonun yanı sıra, Rus silah ihraç şirketi Rosoboronexport temsilcileri ve Rusya Federal Askeri Teknik Şirketi Başkanı Yardımcısı Andrey Boitsov da var.
İddialara göre Moskova ve Kahire arasında son birkaç haftadır kapalı kapılar ardında resmi olmayan mekik diplomasisi yürütülüyordu. Söylentilere göre ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de geçen hafta sonu Mısır’a yaptığı ziyaretle bu yöndeki gelişmeleri önlemeyi planlıyordu.
Muhammed Mursi’nin askeri darbe ile devrilmesi sonrası ülkeyi ziyaret eden en üst düzey Amerikalı yetkili olan Kerry, darbeyle yönetime gelen Cumhurbaşkanı Adli Muhammed Mansur, diğer yetkililer ve Genelkurmay Başkanı Abdülfettah El Sisi ile görüştü.
Obama yönetimi 9 Ekim’de aldığı kararla demokratikleşme, özgür ve adil bir seçim şartı ile Mısır’a yönelik mali yardımları kıstı ve 4 adet F-16, 10 adet Apache helikopter, M1A1 tank malzemeleri ve Harpoon gemi savar füzelerinin sevkiyatını askıya almıştı.
İddialara göre Kerry, El Sisi’ye yıllık 1,5 milyar doları bulan mali yardımın yeniden aktif hale gelmesini ve ilişkilerin önceki seviyeye taşınmasını önerdi. Ancak Mısır Genelkurmay Başkanı El Sisi, Kerry’nin teklifini reddetti.
Moskova, Amerikan diplomasisinin Ortadoğu’da başarısızlığa uğramasının ardından Mısır’la askeri anlaşmaların sağlanmasını tarihi bir fırsat olarak görüyor.
Sovyetler Birliği ve Mısır 1960’lı yıllar ve 1970’li yıllarında başında Cemal Abdül Nasır yönetimi sırasında çok yakın ilişkiler geliştirmişti. Nasır’ın ölümünün ardından iş başına gelen yeni Cumhurbaşkanı Enver Sedat ise ülkeyi Batı’ya doğru yönlendirdi. Temmuz 1972’de bölgede Sovyet askeri tesislerinin kapatılması ve 20 bin Rus askeri danışmanının Mısır’dan çıkmasının ardından bir daha Moskova – Kahire ilişkileri eski seviyesine ulaşamadı.