Wimbledon nedir, ne değildir? Bu sene favoriler kimler? Çim kortun nesi farklı? Tenisçiler neden bembeyaz giyiniyorlar? Ferit Burak Aydar, bu soruları ve daha fazlasını cevapladı.
1 – Nedir bu Wimbledon?
Wimbledon tenisteki dört büyük turnuvadan, yani Grand Slam’den biri. 1877’den bu yana Londra’da düzenleniyor. Ayrıca çim korttaki tek büyük turnuva. Toplam para ödülü 17.769.000 sterlin. Haliyle ilgi büyük.
2 – Kimler var?
Herkes var. Novak Djokovic, Rafael Nadal, Roger Federer. Çiftler tenisinde Andy Murray. Kadınlarda Serena ve Venus Williams, Mario Sharapova, son beş yılda bilmem kaçıncı kez değişen dünya bir numarası koltuğunun yeni sahibi Ashleigh Barty, selefi Simona Halep, yeni Serena” Naomi Osaka.
3 – Bizden kim var?
Kimse yok. Zira Marsel İlhan’ı sosyal medyada son yolculuğuna uğurladığımızdan bu yana erkekler tenisinde hepten nal topluyoruz. En son bir erkek Türk tenisçi ATP turda maç kazandığında tarihler 2017 Haziran’ını gösteriyordu; orucu bu hafta Antalya’nın çimlerinde Altuğ Çelikbilek bozdu. Hâl böyle olunca, Wimbledon elemelerinde bile erkek temsilcimiz yoktu. Kadınlarda da durumumuz pek parlak değil. Elemelere üç tenisçimiz katıldı ama Çağla Büyükakçay ilk turda, Pemra Özgen ve Başak Eraydın ise ikinci turda elendi. Elit semt Kadıköy’de bile tenis oynayacak yer yokken, çok da yadırgamamak lazım.
4 – Kimler favori?
Erkeklerde bir numaralı seribaşı, son şampiyon Novak Djokovic; iki numaralı seribaşı, bir önceki yılın şampiyonu Roger Federer ve üç numaralı seribaşı, geçen ay Roland Garros’u kazanan Rafael Nadal. Bu üçlü diğer isimlerden epey bir ileride. Zaten 2003’ten bu yana sadece tek bir kişinin daha bu kupayı kaldırmasına izin verdiler, o da Andy Murray.
Kadınlardaysa bu yılın en formda ismi ve 2019 Roland Garros şampiyonu Ashley Barty, Japon tenisinin fırtınası Naomi Osaka, sıralamada epey gerilerde kalmış olmasına karşın eli raket tuttukça her zaman favori gösterilecek olan Serana Williams, eski şampiyonlardan Petra Kvitova ve son şampiyon Angelique Kerber.
5 – Nelere dikkat etmeli?
Tenis tarihinin en çok Grand Slam kazanan ismi olan Roger Federer’e. 37 yaşını devirmiş olan Majesteleri tam da bu çime bir kez daha, bir kez daha ayak basmak için bu oyunu oynamaya devam ediyor. 20 Grand Slam’in üstüne birkaç tane daha eklemek ve böylece kendisini yakından takip eden Nadal (18) ve Djokovic (15) ile arayı açmak için Wimbledon en önemli fırsat. Ayrıca Wimbledon’da dalya peşinde: Burada 95 maç kazandı, bu demektir ki yarı final görürse 100 diyecek.
Kadınlarda Serena Williams 23 Grand Slam’le bu defteri herhalde sonsuza dek kapadı. Ama yazdığı tarihin yaldızlarını iyice parlatmak istiyor. Ayrıca Wimbledon’ı en çok kazanan kadın tenisçi unvanını alması için daha birkaç seneye ihtiyacı olsa da bunu istediğini biliyoruz
Cori Gauff adında, daha 15 yaşında Wimbledon’a katılmaya hak kazanarak tarih yazan Amerikalı kadın tenisçi de dikkate şayan. Eleme turunda rakiplerine set vermediği gibi son maçından önceki gece de uzaktan fizik sınavına girmiş!
Sir Andy Murray. 2013’te Wimbledon’ı alarak 1936’dan bu yana kupaya değmeyi başarmış ilk Britanyalı sıfatıyla Sir unvanıyla taltif edilen İskoç Murray sene başında sakatlıklardan ötürü tenisi bıraktığını açıklamıştı. Ama çiftler tenisi oynayarak dönme kararı aldı, iki hafta önce bir kupa kaldırdı ve Wimbledon’a da en iyi çiftler oyuncularından biri olan Fransız Herbert’le beraber katılacak.
6 – Nedir bu çim kortun olayı?
Yaklaşık 11 aya yayılan tenis takviminin sadece bir ayı çim kort turnuvalarına ayrılıyor ve oyuncuların birçoğu sadece Wimbledon’da resmî olarak çime ayak basıyor. Dolayısıyla uyum sorunları yaşıyorlar. Çok iyi bildiğimiz oyuncuların bazen kortta ayakta durmakta zorlandığını ya da hareket kabiliyetlerinin azaldığını görüyoruz. Diğer turnuvalarda yokları oynayan bazı oyuncularsa birden parlıyor. Çim kort daha kaygan, top yerle buluştuktan sonra hızlanıyor, bu da oyunun ritmini değiştiriyor. Hızlı puanlar, atlayarak alınan voleler, özellikle de kort kapatıldığında raketlerden çıkan “şlak” sesleri seyir zevkini artırıyor.
7 – O halde favoriler dışında kimlere dikkat etmeli?
Bir defa güçlü servisi olan oyuncular bir adım öndeler: Marin Cilic, Kevin Anderson, Juan Martin Del Potro, Milos Raonic, Sam Querrey, oynayası varsa Nick Kyrgios, Karolina Pliskova, Madison Keys, Venus Williams. Slice ve vole bilen isimler: Feliciano Lopez, Stefanos Tsitsipas, Ashley Barty, Magdalena Rybarikova. Ve genel olarak İngilizler ve Avustralyalılar, zira çim geleneği en güçlü iki ülke.
8 – Neden Kibar Feyzo gibi giyiniyorlar, oyuncular bembeyaz, seyirciler lengerli fötr şapka?
Wimbledon bir aristokrat sporuydu diye boşuna mı söylüyorsunuz! İngilizler geleneklerine çok bağlılar. Bütün oyuncuları yemyeşil zeminin üstünde beyazlar içinde görmek istiyorlar ve bu kurala da sıkı sıkıya riayet ediyorlar. Öyle ki oyuncuların giydikleri kıyafetlerdeki marka işaretlerinin büyük olmasına bile tepki gösteriyorlar. Hattâ ve hattâ oyuncuların göze çarpan iç çamaşırları bile uyarı konusu ediliyor. O şapkalar da öyle işte. Ama mesela locada şapkaya izin yok. Geçen yıl kraliyet ailesinden Meghan Markle şapkasını hep elinde tutmak zorunda kaldı. Ha, bir de çilek yiyorlar, tonlarca, o da gelenek.
9 – Format ne? Ne zaman izleriz?
Erkeklerde de kadınlarda da 128 oyuncu iki hafta boyunca mücadele edecek (çiftler maçları vs. hariç). Erkekler beş, kadınlar üçset üzerinden oynuyorlar. Maçlar bu pazartesi günü başlayacak. Ama kötü bir haber: Wimbledon’ın geleneklerinden bahsettik, buna bağlı olarak ilk pazar günü maç oynanmıyor. İkinci pazar günü tek erkekler finali, ikinci cumartesi günüyse tek kadınlar finali oynanıyor. Maçlar öğleden sonra başlıyor, günün (ve ışıklandırılmış kortların) son ışıklarına kadar devam ediyor. Her kortun üstü kapatılamıyor. İngiltere iklimi dikkate alındığında, yağmur sebebiyle maçların aksaması, ertelenmesi vaka-i adiyeden.
10 – Nereden izleriz?
Elbette Eurosport’tan! Eurosport diğer üç büyük tenis turnuvasının olduğu gibi Wimbledon’ın da yayın haklarınıaldı. Ayrıca Eurosport Player gibi bir nimet var. Çok cüzi bir rakam karşılığında aylık üye olup farklı kortları aynı anda izleyebiliyorsunuz.
Bonus: O bir tane günlerce süren, 70-68 biten maç vardı, ne oldu o iş?
O iş bitti. Artık namütenahi Wimbie maçlarına son! Turnuva yetkilileri her güzel şeyin bir sonu olduğuna hükmederek son sette 12-12’den sonra tiebreaker oynatmaya ve 7 yapanın maçı almasına karar verdiler.