ABD seçimlerinde Trump’ın zaferinin şifreleri

Avrupa ve NATO ile İlişkiler:

•Savunma Harcamaları Üzerinde Baskı: Trump, NATO müttefiklerinin savunma harcamalarını artırmasını istemiş, Avrupa ülkelerinin ABD’ye olan askeri bağımlılığını azaltmayı hedeflemiştir.

•AB ile Ticari Gerilimler: ABD’nin ticaret açığını azaltmak için Avrupa Birliği’ne karşı bazı ticari tarifeler uygulamış ve otomobil gibi sektörlerde korumacı politikalar yürütmüştür.

Ukrayna-Rusya savaşı: Bu savaşı bitireceğini söylüyor.Ukraynaya destek kesecek sözü ve ABye baskı

Ortadoğu: Trump’ın Orta Doğu’ya yaklaşımı, İsrail ve Suudi Arabistan’a güçlü destek vermesi ve İran’a karşı sert bir tutum sergilemesiyle tanımlanmaktadır. Bölgesel bir barış anlaşması sağlama çabalarına ve kendini terör gruplarını yenmeye yönelik odaklanmasına dikkat çekiyor.

Hatırlayalım: Trump 2017-2021 Ne olmuştu: Trans-Pacific Partnership çekildi, Bazı ülkelere ABDye giriş yasağı,BAE-Suudilerle yakın ilişki ve İsraile tam destek (Küdüsü tanıma), Arap Ülkeleri / İsrail normalleşme süreci,Paris iklim antlaşmasından çıkma, Putin ve Kim Yong ile iyi ilişkiler,Cıne karşı sert vergi (ABD,250 milyar dolar değerinde Çin mallarına gümrük vergisi uygulamıştır,),İran nükleer antlaşmasından çıkma,Meksika sınırında güçlendirme ve koruma,BM İnsan Hakları konseyi üyeliğinden çıkış,yeni NAFTA antlaşması,ABD askerleri Suriye-Afganistan çıkma/azaltma,İrana nokta atışı askeri operasyonlar,Dünya Sağlık örgütünden çıkma,

Göç

Göç ve sinir politikaları, Trump’ın en belirgin konuları arasında yer almaktadır. Partisinin 2024 platformu, hem yasal hem de yasadışı göçü keskin bir şekilde azaltmak için bir dizi önlem uygulama vaatlerini yenilemektedir. Bu önlemler, ilk döneminde başlattığı sığınma, sınır ve deportasyon politikalarını köklü bir şekilde yeniden şekillendirmeyi içermektedir.

Teknoloji

Trump’ın teknoloji politikaları, özellikle ABD’nin teknoloji sektöründeki liderliğini sürdürme, ulusal güvenliği sağlama ve Çin gibi rakip ülkelere karşı koruma sağlama üzerine odaklanmakta. Başkan olarak Trump, siber güvenlik ve yapay zeka (Aİ) gibi gelişmekte olan alanlarda ilk ulusal stratejileri açıklamıştı. Yapay zeka gelişimini Çin ile bir silahlanma yarışı olarak tanımlıyor ve teknolojinin gelişiminde lider olan ABD’nin büyük teknoloji devleriyle de anlaşmazlıklar yaşamıştı benzer sıkıntılar yaşanabilir.

Enerji

ABD’nin enerji üretimini artırma ve enerji bağımsızlığını sağlama hedefi üzerine kuruludur. Enerji politikalarında öne çıkan başlıklar şunlardır:

1. Fosil Yakıtlara Destek: Petrol, Doğal Gaz ve Kömür Üretiminin Artırılması ve Kömure Destek

2. Çevre Düzenlemelerinin Geri Alınmas

3. İklim Politikalarına Mesafeli Tutum: Trump, Paris İklim Anlaşması’ndan ABD’yi çekerek uluslararası iklim çabalarına mesafeli yaklaştı. İklim değişikliğiyle ilgili bilimsel çalışmalara şüpheyle yaklaştığını sık sık dile getirdi. Fosil yakıtların önemini vurgulayarak, iklim değişikliğiyle mücadelede temiz enerji yatırımlarını ve yeşil teknolojileri ikinci planda tuttu.

4. Enerji İhracatını Artırma: Trump, ABD’yi büyük bir enerji ihracatçısı haline getirmek için sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ve petrol ihracatını teşvik etti. Yeni LNG terminallerinin inşasına izin vererek ABD’nin doğalgaz ihracat kapasitesini artırmaya yönelik adımlar attı. ABD’nin enerji kaynaklarının yurt dışında satılmasıyla ekonomik büyümeyi desteklemeyi amaçladı.

5. Nükleer Enerjiye Destek: Trump, nükleer enerjiyi de destekleyerek yeni küçük modüler nükleer reaktörlerin geliştirilmesi için yatırım sözü verdi. Nükleer enerjiyi, ülkenin enerji karışımında önemli bir kaynak olarak gördü.

6. Keystone XL ve Dakota Access Boru Hatları:Trump, Keystone XL ve Dakota Access boru hattı projelerine verdiği destekle bilinir.

7. Federal Arazi ve Suların Sondaja Açılması: Trump, federal arazilerde ve kıyı bölgelerinde petrol ve doğalgaz sondajlarına izin verdi.

8. Yeşil Yeni Anlaşma’ya (Green New Deal) Karşı Çıkış: Trump, Demokratların sunduğu Yeşil Yeni Anlaşma’ya (Green New Deal) karşı çıktı ve bu politikaları Amerikan ekonomisine zarar vereceği gerekçesiyle eleştirdi. Yenilenebilir enerji yatırımlarına mesafeli yaklaşarak fosil yakıtlara odaklanmaya devam etti.

Trump’ın enerji politikaları, ABD’yi fosil yakıt üretiminde lider konuma getirme ve enerji bağımsızlığını sağlama hedefleri doğrultusunda şekillendi. Bu politikalar, çevresel kaygılar ve iklim değişikliği ile ilgili eleştiriler almasına rağmen enerji sektöründe büyüme sağladı.

-Biden döneminde uygulamaya konulan yeni yakıt ekonomisi standartlarını iptal ederek ABD otomotiv endüstrisini “kurtarma” sözü vermiştir.

-Yeniden seçilirse, Biden’in sıvılaştırılmış doğal gaz ihracat terminalı onaylarına getirdiği duraklamayı kaldıracağını söylüyor.

-Trump’ın kampanyası, Biden-Harris yönetiminin elektrikli araçların benimsenmesini destekleme ve fosil yakıt kullanımını azaltma çabalarının, artan elektrik talebi döneminde ülkenin enerji şebekesi için risk oluşturduğunu belirtmiştir. Bu bağlamda, yeni enerji santrallerinin izin süreçlerini kolaylaştıracak değişiklikler yapma taahhüdünde bulunmuştur

Trump, konuşmasında, “Yurt içi enerji arzında büyük bir artış sağlamak için derhal bir Ulusal Acil Durum İlanı yayınlayacağım,” dedi. “Bu kapsamlı yetkilerle, yeni sondajlar, yeni boru hatları, yeni rafineriler ve yeni enerji santralleri ve reaktörler için hızlı onaylar verebilmek amacıyla tüm bürokratik engelleri aşacağız.”

Türk-ABD İlişkileri:

Her nek adar Pastor Branson ve Türk ekonomisini mahvederim tehditleri ile Trump, TR-ABD ilişkilerini öncesi dönemde gerse de, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile çok yakın iletişimi oldu.Bu anlamda, 4 yıldır Beyaz Saraya davet edilmeyen Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yeni Türk-ABD ilişkileri sayfasını Trump açacak. Yakın diyalog ve kişisel ilişkiler ile daha sıcak bir ilişkininj olması bekleniyor.

Bilhassa Ukrayna-Rusya savaşının bitirilmesini isteyen Trump, Suriyedede ABD askerlerinin varlık gösterilmemesinden yana. Hatırlanacağı üzere, Türkiye’nin kritik PKK-YPGye yaptığı operasyonlara Trump göz yummuştu.

Trump, ikinci döneminde daha çok ekonomik ve güvenlik konularına odaklanarak ikili ilişkileri güçlendirmek isteyebilir. Ancak, ABD iç siyasetinde Türkiye’ye karşı oluşan olumsuz algılar, Kongre’nin baskıları veya medya tarafından dile getirilen eleştiriler, ilişkileri zorlayabilir.

Özetle, Trump’ın ikinci döneminde Türk-Amerikan ilişkileri, stratejik çıkarlar ve işbirliğini merkeze alacak ve . Trump’ın pragmatik yaklaşımı, işbirliği fırsatlarını artıracak.

Trump tarafında Ermeni soykırımı iddialarını anma ve tanıma gibi bir beklenti yok. Hatırlanacağı üzere Biden 4 yıl üstüste sözde ermeni soykırımı açıklamalarını yinelemişti.

*İlk Beklenti: Trumpun, Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk 4-5 ay içinde Beyaz Saraya davet etmesi.

Türkiye-ABD arasındaki ticaret hacmi Biden döneminde artarak 30 milyar dolar seviyelerine geldi. Trump ise korumacı politikalarla öne çıkıyor. Peki bu durum Türkiye ekonomisine nasıl yansır?

İki ülke arasındaki ticaret Trump’ın son üç yıllık döneminde toplam 64,6 milyar dolar iken, Biden’in üç yıllık döneminde toplam 90,6 milyar dolara ulaştı. Trump döneminde Türkiye’nin ABD’ye olan ihracatı, ABD’den yaptığı ithalattan daha düşük olurken, Biden döneminde ihracattaki artışla açıktan fazlanın verildiği bir döneme geçildi.

Trump’ın tekrar başkan olması durumunda korumacılık politikaları kaldığı yerden devam edecek. Dolayısıyla Trump’la birlikte Amerika Birleşik Devletleri biraz daha dışa kapalı, içeride genişlemeye ağırlık veren bir ülke durumunda olacak. Türkiye’nin toplam dış ticaret hacmi içinde ABD’nin payı ortalama yüzde 5 seviyesindeyken ABD’nin toplam dış ticaret hacmi içinde Türkiye’nin payı ise binde 6,4’e düşüyor. 2021 sonrası dış ticaret dengesi Türkiye lehine değişse de 100 milyar ABD dolarlık dış ticaret hedefinin oldukça iddialı bir hedef olduğunu söylüyor:

TRUMPIN KAMPANYANYADA VERDİĞİ SÖZLER:

• Sınır Güvenliği: Sınırı kapatarak yasa dışı göçü durdurmak.

• Deportasyon Operasyonları: ABD tarihindeki en büyük deportasyon operasyonunu gerçekleştirmek.

• Ekonomik İstikrar: ABD’yi daha erişilebilir hale getirmek için enflasyonu ele almak.

• Enerji Bağımsızlığı: ABD’yi dünyanın önde gelen enerji üreticisi yapmak.

• Üretim: Dış kaynak kullanımını durdurarak ABD’yi küresel bir üretim gücü haline getirmek.

• Vergi İndirimleri: Çalışanlara büyük vergi indirimleri sağlamak ve bahşişlere vergi muafiyeti getirmek.

• Anayasal Haklar: İfade özgürlüğü, din özgürlüğü ve silah taşıma hakkı gibi özgürlükleri savunmak.

• Ulusal Savunma ve Barış: Küresel bir çatışmayı önlemek, Avrupa ve Orta Doğu’da barışı sağlamak ve kapsamlı bir füze savunma sistemi oluşturmak.

• Devletin Hesap Verebilirliği: Amerikan vatandaşlarını hedef aldığı düşünülen hükümet eylemlerini sona erdirmek.

• Suçun Azaltılması: Göçle ilgili suçları durdurmak, uyuşturucu kartellerini dağıtmak ve çete şiddetini ele almak.

• Kentsel Yenilenme: Şehirleri daha güvenli ve çekici hale getirmek için yeniden inşa etmek.

• Askeri Güç: Askeriyeyi modernize etmek ve güçlendirmek.

• Para Birimi Hakimiyeti: ABD dolarını dünya rezerv para birimi olarak korumak.

• Sosyal Güvenlik Ağları: Sosyal Güvenlik ve Medicare’i kesintisiz ve yaş değişikliği olmadan korumak.

• Düzenlemelerin Geri Alınması: Elektrikli araç zorunluluğunu iptal etmek ve düzenlemeleri azaltmak.

• Eğitimde Fon Kontrolü: Belirli ideolojileri teşvik eden okullar için federal fonları sınırlamak.

• Sporlarda Adalet: Erkeklerin kadın sporlarına katılımını kısıtlamak.

• Kampüs Güvenliği: Radikal bireyleri sinir dışı etmek ve kampüslerde vatansever değerleri teşvik etmek.

• Seçim Güvenliği: Voter İD (kimlik zorunluluğu) ve kâgit oy pusulaları gibi seçim reformlarını uygulamak.

• Ulusal Birlik: Ekonomik ve toplumsal başarı yoluyla ülkeyi birleştirmeyi hedeflemek.

Kaynak: Medyatava