Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, rutin seyrin dışında akşam saatlerinde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Koronavirüsle mücadelede 100 milyonuncu doz aşıya ulaşıldığını belirten Bakan Koca, tablonun buna rağmen neden böyle olduğunun gerekçelerini tek tek anlattı. Yerli aşıda da son durumu aktaran Bakan Koca, “Sizlere müjdem var” diyerek TURKOVAC’ın acil kullanım onayına müracaat edebilecek aşamaya geldiğini söyledi. Bakan Koca, TURKOVAC aşısının onay alması halinde Ekim ayında seri üretime geçilebileceğini ifade etti. Ayrıca Bakan Koca, son dönemde adından çok fazla söz ettiren MU varyantıyla ilgili Türkiye’de 2 vaka olduğunu ve 2 vakanın da İstanbul’da tespit edildiğini açıkladı.
Bakan Koca’nın konuşmasından satır başları şöyle:
“Şimdi ise heyecan verici bir sebeple karşınızdayım. Kovid-19’a karşı aşı kampanyamız 13 Ocak’ta sayın cumhurbaşkanımızın vatandaşlarına örnek olmak üzere ilk aşıyı olmasıyla başlamıştı.”
“100 MİLYONUNCU DOZ HAYIRLI OLSUN”
“100 milyonuncu doz aşı Kocaeli Gebze’de bir hastanemizde yapıldı. 100 milyonuncu doz aşıyı olan 36 yaşındaki yurttaşımıza, aşıyı uygulayan hemşire arkadaşımıza, aşıdan sorumlu doktorumuza teşekkür ediyorum. 100 milyon doz ortak ve büyük bir başarının adıdır. 100 milyon doz için milyonlarca insan karar verdik, harekete geçtik.
100 milyon doz aşıda kararıyla, emeğiyle katkısı olan herkesi kutluyorum. Yeri geldiğinde yüksek yaylalara çıkan, aşı yapmak için tarlalara giden, aylarca dağ tepe demeden görev yapan sağlık çalışanı arkadaşlarıma şükranlarımı sunuyorum. 100 milyon doz kendisi aşı olmakla kalmayıp daha fazlasını yapanların da başarısıdır.
Açıklamaları ve saygınlıklarıyla aşılama sürecinin güç kaynağı olan bilim insanlarımıza hürmetlerimi sunuyorum. Bilim Kurulumuzun öncülüğünden daima gurur duyuyoruz. Geldiğimiz nokta çok yüksek bir aşılanma hızının mümkün olduğunu gösteriyor. Bizler 84 milyon daha da güçlü bir dayanışmayı, birlik ruhun sağlayabiliriz. Bugün ortak hedefimiz olan toplum bağışıklığı için gücümüzü büyütme günüdür.”
AŞILAMADA SON DURUM
“Şu dakikalar itibarıyla 100 milyon dozun bir hayli üzerindeyiz. 18 yaş ve üzeri nüfusta ilk doz aşı oranımız yüzde 82. İkinci doz aşıyı olma oranımız yüzde 63.8. Altı milyon 32 bin kişi ise tam doz aşısını yaptırmış durumda. 100 milyon doz başaırısı bizi büyük bir sonuca hazırlıyor. Bu sonuç hızla ulaşabilecğeimize inandığım toplum bağışıklığıdır.
İlk doz aşısını olup ikinci dozunu henüz yaptırmayan 11.3 milyon kişi bulunuyor. Zamanı gelen 2. doz aşılarımızı yaptıralım. İlk doz aşının tek başına koruyuculuğu yok. İlk doz aşı ile biz aşı sürecimizi başlatmış oluyoruz. Aşının zaman kaybetmeden tam doz yapılması hayat kurtarır. İlk doz belirtiğim gibi ilk adımdır. İlk adımdan sonuç almayı ummak yanlış olabilir.”
“Aşılarınızı gerektiği gibi tamamlar tamamlamaz vücudunuz virüse karşı hemen o gün güç kazanmış olmayacak. Hatırlatma dozu dediğimiz tamamlama dozu üzerinden 2 hafta geçmelidir.”
“AKTİF VAKALARIN %90’I AŞI OLMAMIŞ KİŞİLER”
“Şu an hastanelerimizdeki aktif vakaların yüzde 90’a yakın bir bölümü aşı olmamış ya da aşısı tamamlanmamış kişilerdir. Aşısı tamamlanmış ne anlama geliyor? 2 doz inaktif aşı olup 2. doz aşısından 3 ay sonra hatırlatma dozunu yaptıran veya 2 doz mRNA aşısı olan kişidir. Mevcut bilgiler inaktif aşıdan 3 ay sonra yapılan hatırlatma dozunun koruyuculuğu çok önemli oranda artırdığını göstermektedir.
Bugün itibarıyla hatırlatma dozu zamanı gelen yaklaşık 6 milyon insanımız var. Bu akşam yarına randevu almalarını rica ediyorum.
Gündemimiz Kovid-19’a karşı 100 milyon doz başarısı. Şimdi veya başka zaman aklınıza gelmiş olabilecek bir soru var: 100 milyon doz aşıya rağmen dünkü tabloda vaka sayısı neden 23 bin 914’tü? Can kayıplarımız neden geçen yıl bugünlerde olduğundan çok?
Tam doz aşılama oranında henüz yeterli düzeye ulaşamadık. Aşının tam dozla sağlanan koruyucu gücüne toplumun büyük kısmı olarak sahip değiliz. Tedbirleri ise ne yazık ki eski ciddiyetle sürdürmüyoruz. Öte yandan virüsün yeni varyantları daha hızlı yayılıyor, sonuçları ise ciddi riskler doğuruyor.
İki doz aşılama yapan İsrail ve Amerika’da vaka tırmanışları ve ölüm sayıları Türkiye olarak aldığımız kararın isabetli olduğunu gösteriyor. Bu uygulamaya gitmemiş olsaydık bugün daha fazla can kaybı ve vaka sayısı ile karşılaşabilirdik. Çözüm tam doz aşıdır.”
TAM DOZ AŞI VURGUSU
“Bir kısmımız aşılarımız olur diğer kısmımız aşılarımız ertelersek aradaki zaman ortak başarıyı azaltır. Bu sebeple bir an önce hepimiz tam aşılı olmalıyız. 100 milyon dozun önümüze koyduğu hedef de budur.
13 Ocak’ta başlayan ve bugün 100 milyona ulaşan aşı seferberliğinin tam başarıya ulaşması büyük güç birliği istiyor. Aşılarımızı olmakla kalmamalıyız, birbirimize aşıyı hatırlatmalıyız.”
YERLİ AŞIDA FLAŞ GELİŞME
“Aşı olan, riski herkes için azaltır. Sizleri aşıda birlik ve beraberliğe davet ediyorum. Bugün sizlere önemli bir müjdem daha var. Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayına müracaat edebilecek aşamaya geldi. Aşımız bugün ikinci bir tesiste daha seri üretilecek altyapıya ulaştı. Onay alması halinde ekim ayı içinde seri üretime geçeceğiz.”
MU VARYANTI: 2 VAKA DA İSTANBUL’DA
“Vatandaşımız özellikle varyantlar noktasında daha tedirgin olmamalı. Çünkü varyantlarla ilgili de koruyucu tedbirlerin farklılığı yok. Varyantlara karşı da aşı olmamız, maskemizi ihlal etmememiz, mesafe noktasında hassasiyeti korumamız gerekiyor. Bilimsel açıdan, bakanlık boyutuyla varyantların varlığı ve nasıl tedbir alınması gerektiği daha önemli.
Şu an toplumda yüzde 90’ın üzerinde Delta varyantı var. Mu varyantı için ise 2 vaka olduğunu söylemiştim. Bu 2 vaka da İstanbul’da. 2 vaka da ayaktan takip edilen, ciddi bir sorunu olmayan vakalar. Mu varyantının daha ağır seyrettiği şeklinde genel bir kanaat olduğunu biliyoruz ama bizim 2 vakamızda böyle bir durum söz konusu değil şu an.”
AŞI NE KADAR DEVAM EDECEK?
“Biz ilk önce inaktif aşı olan Sinovac’la başlamıştık. Daha sonra mRNA aşısı ile devam ettik. İnaktif aşının takibinde 2 doz sonrası, özellikle 3. aydan sonra koruyuculuğun kaybolmadığını ama azaldığını görerek erken dönemde Bilim Kurulumuz 3. hatırlatma dozunun yapılması gerektiğine karar verdi.
mRNA aşısı için de bizim şu an 3.5-4 ay sonra koruyuculuğun azalmakla birlikte halen devam ettiğini biliyoruz. İsrail örneğinde olduğu gibi bunun kaç ay sonra olacağını takibimizle bilgilendireceğiz. Hatırlatma, mRNA aşıları için gerekli olacak mı? İsrail ve diğer örneklere bakıldığında gerekli olacak görünüyor. Bunun zamanı muhtemelen 8-9 ay sonra olabilir.”
AŞI YAŞI 12’NİN ALTINA İNECEK Mİ?
“18 yaş ve üzerini önemsiyoruz aşıda. 12 yaş üzeri için de daha çok ek hastalığı olanlar için tanımlamayı yaptık. Kronik hastalığı olan 12 yaş üzeri kişilerin de aşılanmasını önemsiyoruz. Velinin ailesinin onayıyla bu aşıyı yaptırabilmenin önünü açmış olduk. Toplamda 12, 13, 14 yaş grubunda daha yüzde 3’ü geçmediğini görüyoruz.”
SAHTE PCR SONUCU
“Bununla ilgili biz aşıları kimlerin yapması gerektiğini biliyoruz. Kime izin verdiğimizi biliyoruz. Bu aşıyı yaptıran birimleri de yakından takip ediyoruz. Şu an somut bir bilgi gelmedi bunun istismarının yapıldığıyla ilgili. Olursa müeyyidenin güçlü olacağını, yapılması gereken uygulama ne ise bundan hiçbir şekilde çekinmeyeceğimizi ifade etmek istiyorum.”
VARYANTLARI TESPİT ETME KİTİ
“Kitlerin bir sorunu yok ama varyantlarla ilgili sekans analizi yapıyoruz ayrıca. Sadece PCR kitleriyle hangi varyantın olduğunu değil, sekans analizi yaparak varyant analizini daha kesinleştirmiş oluyoruz. Vakaların ortalama yüzde 5’ine yakınını sekans analizi yaparak bildirmeye gayret ediyoruz.
Vakalar, vefatlarla ilgili 1-2 rakam vermek istiyorum. 18 yaş ve üzeri yatan hastalarımızın yüzde 90’ı aşısını tamamlamamış olan kişiler. Vaka yükümüz ise yüzde 81’ini oluşturuyor. Aşısını tamamlamamış olan kişilerin toplam sayısı 26 milyon. Aşısını tamamlamış olan kişilerin yaklaşık sayısı 36 milyon. 36 milyonun ağırlıklı yaş ortalaması daha yüksek ve ek hastalığı daha fazla olanlar ve bunların toplam içindeki payı yüzde 10, yaş ortalaması da 46. 26 milyonun yaş ortalaması daha düşük.
36 milyon aşılanmamış olsaydı var olan hastane yükü 2.5-3 kat en az yaştan bağımsız olarak artmış olacaktı. Belki bu 4-5 kat olacaktı yaşla birlikte. 26 milyonun vakadaki oranı yüzde 81, 36 milyon aşılı olanın ise yüzde 19. Orada da 4-5 kat daha fazla vaka olacaktı.
Bu farklılık nereden kaynaklanıyor? Varyant değişikliğiyle birlikte daha bulaşıcı, daha hastane yükü oluşturan bir varyant olduğu belli.”
GRİP AŞISI HAZIRLIKLARI
“Geçen yıl bir sorun yaşamamıştık, üstelik elimizde bir miktar aşı da kalmıştı. Bu yıl da geçen yıl siparişi verilen aşı miktarından daha fazlasının tedarik edilmesi gerektiğini planlıyoruz. Sorun yaşayacağımız düşünüyorum.”
AŞI KARŞITLIĞI
“Ben o kelimeyi kullanmak istemiyorum. En fazla, aşı olmayı erteleyenlerimiz olmuş olabilir. Bu toplumun aşıyla ilgili bir direncinin olmadığını, evlatrına doğmuş olduğu andan itibaren 13 farklı aşıyı yaptırabilmiş bir toplumuz. Şu an dünyada aşı doz miktarında 8. sıradayız. Bizden önce tek Avrupa sayısı Almanya var. Zannediyorum 2 hafta içerisinde Almanya’yı da geçmiş olacağız çünkü günlük aşı yapma miktarımız daha fazla.
Türkiye olarak aşılanma oranımız giderek artıyor. Günlük nüfus başına yapılan aşı miktarı da dünyadaki ilk 3-4 ülkeden biri oluyoruz.”
SINOVAC’IN ETKİSİ DÜŞÜK MÜ
“İlk aşıyı yaptırdığımız grup sağlık çalışanlarımız oldu. Sağlık çalışanlarımız içinde son 3 aydan bu yana aşısını yaptırmış hekim arkadaşlarımızdan hiç duydunuz mu? 1-2 arkadaşımız oldu, 2 doz Sinovac aşısını yaptırıp 3. doz aşısını yaptırmayanlardı onlar da. Demek ki Sinovac aşısı bu kadar etkili oldu. İnaktif aşı koruyuculuğunun 3. aydan sonra azaldığını görerek Bilim Kurulu hatırlatma dozu kararını başlattık. 3. dozunu yaptıran 9 milyon kişinin yüzde 1.5-1.6. Ama 2 doz aşısını yaptırıp hatırlatma dozunu yaptırmayan 6 milyon kişinin hastane yükü 6-7 kat fazla. Yani 3. doz 6-7 kat oranında koruyuculuğu artırıyor.
Sinovac aşısı etkili ama 3. aydan sonra koruyuculuğu düşüyor. Koruyuculuğu artırmak için 3. dozu yaparak 5-6 kat daha artırmak mümkün.”
PCR ZORUNLULUĞU
“Yabancılar için de PCR zorunluluğu var, olacak. Vatandaşımızın güvenliği için yanında oturan yabancı kişi de olsa onun enfeksiyonu olup olmadığı önemli. (PCR testi) Her geçen gün sayılar giderek artıyor. Biz şu an herkesten istemiyoruz.
Şu an çok ciddi bir oran oluşturmuyor ama hareketlilik giderek arttığında bu sayılar da artmış olur.”
ÖĞRETMENLERDE AŞI ORANI
“2 doz aşısını yaptıranların oranı yüzde 77. En az 1 doz aşısını yaptırmış öğretmenlerimizin oranı da yüzde 90’ı geçti. Kovid geçirenlerin oranı ise yüzde 4.4’lerde. Yani şu an yüzde 95’lere yakın aşılanmış olan ve koruyuculuğu olan kişilerden bahsediyoruz.
Önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde bu oranın yükselip 2. dozların tamamlanacağını biliyoruz.”
YÜZ YÜZE EĞİTİM
“Şu an için ciddi bir oran olmadığını söyleyebilirim. Biz ayrıca pazartesiden itibaren illerimizde bazı okullarımızda örnek olabilecek okullarımızı da öğrencileri de taramak istiyoruz. Rastgele tarama yapıp belirtisi olmadan toplumdan veya öğrencilerimizde virüsün yaygınlığını görmüş olacağız.”
TURKOVAC’TA SON DURUM
“(TURKOVAC) İnaktif aşı olan Sinovac’la birlikte biz bir üçüncü doz çalışması yapıyoruz. Bu üçüncü doz uygulaması zannediyorum yarın bitmiş olacak. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde bu 2 kıyaslamayla ilgili sonuçlar ve faz-3 çalışması da devam ediyor. Biz acil kullanım onayı anlamında öncelikle Sinovac’la karşılaştırmalı olan 3. doz uygulaması büyük ihtimalle yarın bitmiş olacak. Önümüzdeki haftalar sonuçları daha net ifade edeceğiz.”
YENİ TEDBİRLER
“Yeni dönemde okulları kapatmak istemiyoruz çünkü artık elimizde aşı var. En fazla, sınıf kapatılabilir ama onu da mümkün mertebe kapatmaktan yana değiliz.”
Numberone.com.tr