Geçen hafta yaşamını yitiren efsanevi boksör Muhammed Ali, iki gün süren cenaze töreninin ardından, doğum yeri olan Louisville kentinde defnedildi.
Kortej, şampiyon boksörün doğup büyüdüğü küçük pembe ev, kendi adını taşıyan müze ve bulvar üzerindeki boksu ilk öğrendiği mekan olan spor salonu gibi Muhammed Ali için tarihsel öneme sahip noktalardan geçti.
Amerika ve dünyanın dört bir tarafından 600 bin nüfuslu Louisville’e akın eden on binlerce kişi de kortejin geçtiği yolların kenarına dizilerek Muhammed Ali’yi son yolculuğuna uğurladı.
İnsanlar ellerinde bayraklar ve karanfillerle Muhammed Ali’ye yumruklarını sıkarak selam verirken, Ali’nin na’şının bulunduğu araç çiçek yağmuruna tutuldu. Muhammed Ali’nin na’şını taşıyanlar arasında eski ağır sıklet boks şampiyonları Mike Tyson, Lennox Lewis, Muhammed Ali’nin hayatını anlatan ‘Ali’ filminin Will Smith de vardı.
17 araçtan oluşan kortej Cave Hill mezarlığına gidildi. Muhammed Ali’nin na’şı, sadece aile üyeleri ve yakın dostlarının katıldığı kamuoyu ve basına kapalı özel bir törenle toprağa verildi.
Polisten alınan rakamlara göre, Muhammed Ali’nin na’şının geçişi sırasında yolların kenarında onu uğurlayanların sayısı tahmini 100 bin civarına ulaştı.
Muhammed Ali’nin na’şının defnedilmesinden sonra da 20 bin kişilik KFC Yum! Center’da görkemli bir anma töreni düzenlendi. Siyaset, sanat ve spor dünyasından birçok ünlünün katıldığı tören, Muhammed Ali’nin ölmeden önceki isteği doğrultusunda halka açık düzenlenirken, her yaş, ırk, din ve milletten insanlar törene yoğun ilgi gösterdi.
Törene katılan ünlüler arasında Clinton’ın yanı sıra aktörler Billy Crystal ve Arnold Schwarzenegger, aktris Whoopi Goldberg, eski NBA yıldızı Kerim Abdülcabbar, futbolcu David Beckham ve yönetmen Spike Lee de vardı.
Kur’an-ı Kerim okunarak başlayan törende eski ABD Başkanı Bill Clinton anma konuşması yaptı. Clinton’ın salona girişi sırasında yoğun bir alkış koptu.
Clinton konuşmasında, Muhammed Ali’yi kendini dünyaya ve insanlığa adamış, ‘gerçek anlamda özgür bir inanç insanı’ olarak tanımlayarak, onun çok genç bir yaşta kendi hikayesini yazmaya karar verdiğini belirtti.. Clinton Başkanlıktan ayrıldığı günlerde yaşadığı uyum zorluklarında muhammed Ali’den büyük destek gördüğünü anlattı. Clinton, muhammed Ali’nin bu geçiş süresinde moral vermek için yaptığı şakaları anlatması, davetlileri güldürdü
Ağır sıklet boks şampiyonu Lennox Lewis, tabutu taşıyanlardan olmanın bir şeref olduğunu söyledi ve “Kelebek gibi uç, arı gibi sok’ sözü her zaman hatırlanacak. Muhammed bir boks ikonu ve efsanesiydi” diye ekledi.
Törende konuşan ünlü komedyen Billy crystal; Ali benim için iyi bir arkadaş ve bir ağabeydi.. Geçen hafta acı haberi aldığımda benim için zaman durdu.. Ali ilahi bir güç tarafından bir birleştirici olarak gönderildi dedi. Cyrstal ayrıca Ünlü boksörü taklit ettiği bir skeç sonrasında tanıştıklarını ve sağlam bir dost olduklarını anlattı.
Billy crystal “o eğlenceliydi, aynı zamanda büyük bir savaşçıydı, gitti ama asla ölmeyecek” diyerek konuşmasını bitirdi.
Törendeki konuşmalarda özellikle Ali’nin ırk, din ve her türlü ayrımcılığa karşı çıkan duruşu ile Vietnam Savaşı’na olan muhalefetine vurgu yapıldı.
Törene aslında ABD Başkanı Barack Obama’nın da katılması beklentisi vardı ama Obama kızı Malia’nın Washington’daki mezuniyet töreni nedeniyle Louisville’e gelemedi. Muhammed Ali’nin ailesine bir mektup yazan Obama’nın mektubunu törende Beyaz Saray üst düzey yetkilisi Valerie Jarrett okudu. Obama mektubunda, Muhammed Ali’nin kendisine bir gün ABD Başkanı olabileceğini düşünme yürekliliği kazandırdığını belirtti. Obama, “Muhammed Ali Amerika’ydı. Atılgan. Meydan okuyan. Lider. Yorulmak bilmez. O bizim en temel özgürlüklerimizdi” ifadesini kullandı.
Ali’nin eşi Lonnie de, eşinin ölümünden sonraki ilk konuşmasında, “Muhammed, onun için son geldiğinde, hayatını ve ölümünü bir öğretme anı olarak kullanmak istediğini belirtti. Acı çeken insanlara kendisinin de adaletsizlere maruz kaldığını hatırlatmak istedi. O hiçbir zaman terkedip gidecek ya da şiddete başvuracak kadar acımasız olmadı” diye konuştu.
KFC Yum! Center’daki etkinlik, Muhammed Ali’nin iki güne yayılan cenaze töreni programının sonuncusuydu. Muhammed Ali için dün de Freedom Hall’da cenaze namazı kılınmış, namaza Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılmıştı.
Louisville’de son bir hafta içinde en yoğun ilgi çeken mekanlardan biri de Muhammed Ali Center adlı müze ve kültür merkeziydi. Merkezin önü günün her saati insanlarla dolarken, Muhammed Ali hayranları alana çiçekler, boks eldivenleri, efsane boksörle birlikte çektirdikleri fotoğraflar, ülke bayrakları ve hatıra eşyaları bıraktı
Alanda ayrıca ünlü spor dergisi Sports Illustrated’ın üzerinde Muhammed Ali fotoğrafının olduğu eski bir kapağı da büyütülerek konurken, insanlar kapağın üzerine Muhammed Ali ile ilgili hislerini yazdı.
Ev sahipliği yaptığı ABD’deki ünlü at yarışı Kentucky Derbisi sırasında yılda genelde sadece bir gün Amerika içinden ziyaretçi akınına uğrayan Louisville kenti, Muhammed Ali’nin vefatından sonra adeta tüm dünyanın ilgi odağı oldu.
Kentin her köşesinde Muhammed Ali’nin izlerini görmek mümkünken, törenler sırasında oldukça duygu yüklü anlar yaşandı. Her millet, din ve ırktan insanlar Muhammed Ali’yi anma etkinliklerine katıldı. Efsane boksörün vedası, farklılıkları kucaklayıcı ve kapsayıcı ruhuna uygun biçimde unutulmaz oldu..