JAY-Z

Shawn Corey Carter, sahne adıyla Jay-Z, 4 Aralık 1969 tarihinde doğdu. Profesyonel müzik kariyerinin başından beri hiçbir plak şirketiyle anlaşamayan Jay-Z, 1996 yılında Dame Dash ve Kareem Biggs ile bir araya gelerek “Roc-A-Fella Records” şirketini kurdu. Dağıtım için “Priority Records” şirketiyle anlaştı ve 1996 yılında “Reasonable Doubt” adını taşıyan ilk stüdyo albümünü yayımladı. Birçok müzik eleştirmeninden övgüler toplayan müzisyen, Billboard 200 listesinde 23. sıraya yerleşti.

1997 yılında “Def Jam Recordings” ile anlaşan rapçi, ilk albüme göre daha fazla pop öğesi kullandığı “In My Lifetime, Vol. 1” adlı ikinci stüdyo albümünü Diddy yapımcılığında piyasaya sürdü. Jay-Z daha sonra albümün yapım aşamasının hayatının en kötü dönemlerinden biri olduğunu ifade etti. O yıl, yakın arkadaşı The Notorious B.I.G.’i kaybetti. Too Short, Blackstreet, Kelly Price, Sauce Money, Babyface, Lil Kim ve Pain In Da Ass gibi isimlerin konuk sanatçı olarak yer aldığı albüm, Billboard 200 listesinde üç numara olmayı başardı. Albümden çıkan ilk tekli “Who You Wit” oldu.

1998 yılında yayımladığı ve Swizz Beatz, Timbaland gibi yapımcılarla çalışarak bir önceki albümdeki pop tarzından uzaklaştığı “Vol. 2… Hard Knock Life” adlı üçüncü stüdyo albümüyle Jay-Z, Billboard 200 listesinde zirveye oturdu. Albümün İlk tekli olan ve Ja Rule ile Amil’in eşlik ettiği “Can I Get A…“, ikinci teklisi ise “Hard Knock Life (Ghetto Anthem)” oldu. ABD’de beş kez platin plak kazanan ve tüm dünyada sekiz milyonu aşan bir satış rakamı elde eden albüm, “En İyi Rap Albümü” dalında Grammy Ödülü’ne lâyık görüldü.

1999 yılında “Vol. 3… Life and Times of S. Carter” albümünü DJ Premier, Timbaland ve Swizz Beatz yapımcılığında piyasaya süren Jay-Z, Billboard 200 listesinde bir kez daha zirve oldu. ABD’de üç kez platin plak kazanan albüm, tüm dünyada 5.6 milyonu aşkın sayıda kopya sattı. Albümün ilk teklisi olan ve UGK’in eşlik ettiği “Big Pimpin” ABD’de üç numaraya yükseldi ve ayrıca, “En İyi Rap Düet Performansı” kategorisinde Grammy kazandı.

2000 yılında Memphis Bleek, Amil ve Beanie Sigel gibi isimleri Roc-A-Fella Records bünyesine katan Jay-Z, aynı yıl “The Dynasty: Roc La Familia” adındaki beşinci stüdyo albümünü yayımladı. Albüm, yalnızca ABD’de iki milyon sattı ve zirveye oturdu. Albümden çıkan ilk tekli “I Just Wanna Love U (Give It 2 Me)” oldu.

Jay-Z, 2001 senesinde tamamını iki günde yazdığı “The Blueprint” adlı altıncı stüdyo albümünü piyasaya sundu. Albümün yayımlandığı gün gerçekleşen 11 Eylül saldırılarına rağmen, albüm ilk haftasında 427.000 sattı ve Billboard 200 listesinde zirveye ulaştı. Timbaland, Kanye West ve Eminem gibi isimlerin yapımcılığını üstlendiği albümün ilk teklisi “Izzo (H.O.V.A.)“, ABD’de sekiz numara olurken; ikinci tekli “Girls, Girls, Girls” on yedi numaraya ulaştı.

Jay-Z’nin bir sonraki albümü “The Blueprint²: The Gift & the Curse“, iki disklik bir albüm olarak yayımlandı ve önceki albümün başarısını da geçerek 545.000 adet sattı ve ABD’de Jay-Z’yi bir kez daha zirveye taşıdı. Sonraki yıl, albümdeki şarkıların yarısını içeren bir toplama albüm piyasaya sürüldü: “The Blueprint 2.1. The Blueprint²: The Gift & the Curse“. Albümden “Excuse Me Miss” ve sevgilisi Beyoncé’nin eşlik ettiği “’03 Bonnie & Clyde” adlı iki büyük hit çıktı. Lenny Kravitz’in eşlik ettiği “Guns & Roses” ve “Hovi Baby” şarkıları da radyolardan büyük istek aldı. “The Blueprint 2.1” albümünde ise albümün orijinalinde yer almayan dört şarkı yer aldı: “Stop“, “La La La (Excuse Me Again)“, “What They Gonna Do, Part II” ve “Beware“.

2003 yılında Jay-Z, Kanye West, The Neptunes, Timbaland, Eminem, Rick Rubin ve Just Blaze’in yapımcılığında “The Black Album” adını verdiği sekizinci stüdyo albümünü yayımladı. Albüm, büyük beğeni topladı ve Jay-Z’yi Billboard 200 listesinde bir kez daha zirveye taşıdı. Aynı yıl sevgilisi Beyoncé’nin “Crazy in Love” şarkısında Beyoncé’ye eşlik etti. Şarkı, Billboard Hot 100 listesinde zirveye yerleşti ve “En İyi R&B Parçası” ve “En İyi Rap Düet Performansı” kategorilerinde Grammy Ödülleri kazandı. Ayrıca “The Black Album” içerisindeki “99 Problems” ile de “En İyi Rap Solo Performansı” kategorisinde Grammy kazandı.

2004’te Jay-Z, Linkin Park ile iş birliği yaptı. İki sanatçının şarkılarının mash-up remixlerinden oluşan ve sadece ABD’de iki milyon kopya satan “Collision Course” adlı altı şarkılık EP yayımlandı. “Numb/Encore” şarkısı ise “En İyi Rap İş Birliği” kategorisinde Grammy kazandı.  

25 Kasım 2003’te Jay-Z, “Madison Square Garden” ‘da “emeklilik partisi” olarak da adlandırılan bir konser verdi. Elde edilen tüm gelirin yardım kuruluşlarına bağışlandığı konserde Jay-Z’nin yanı sıra The Roots, Missy Elliott, Memphis Bleek, Beanie Siegel, Freeway, Mary J. Blige, Beyoncé, Twista, Ghostface Killah, Foxy Brown, Pharrell ve R. Kelly de sahne aldı.

Jay-Z, 2006 yılının Kasım ayında solo kariyerine “Kingdom Come” albümünü piyasaya sunarak geri döndü. Yapımcılığını Just Blaze, The Neptunes, Kanye West, Dr. Dre ve Coldplay grubu solisti Chris Martin’in üstlendiği albümde; Beyoncé, Chrisette Michele, Ne-Yo ve Usher konuk olarak yer aldı. Albüm, yayımlandığı ilk hafta 680.000 kopya sattı ve ABD’de bir numaraya yerleşti. Haziran 2007’de, Rihanna’ya eşlik ettiği “Umbrella” şarkısı ABD’de bir numara oldu.

Jay-Z, onuncu stüdyo albümü “American Gangster” ı 2007 yılında yayımladı. Konsept albüm olarak nitelendirilen ve Billboard 200 listesinde zirveyi gören albümde; Lil Wayne, Nas, Bilal Besic, Beanie Sigel ve Pharrell konuk sanatçı olarak bulundu. Jay-Z, albümden en iyi çıkışını “Roc Boys (And the Winner Is)…” adlı teklisiyle yaptı.

21 Mayıs 2009’da Jay-Z, “Def Jam Recordings” şirketi ile yollarını ayıran ve “Live Nation” şirketiyle anlaşan Jay – Z’ nin son albümü ise “The Blueprint 3” 2009 yılının sonlarında yayımlandı.